Είναι κάτι που ακούμε συχνά: “Η χώρα μας θα γίνει κινηματογραφικός προορισμός. Θα προσελκύσουμε μεγάλες παραγωγές που θα φέρουν άμεσα κέρδη στην εθνική οικονομία και έμμεσα οφέλη στον τουρισμό. Η αναγνωρισιμότητα της Ελλάδας θα εκτοξευτεί ως τα αστέρια, και οι αστέρες του Χόλιγουντ θα γίνουν οι καλύτεροι πρεσβευτές της χώρας μας”. Κατά καιρούς μάλιστα τα ευχολόγια γίνονται πραγματικότητα και όντως γυρίζεται κάποια αξιόλογη ταινία, η οποία ενίοτε καταφέρνει να γίνει και διεθνής επιτυχία.
Μια τέτοια όμορφη στιγμή του ελληνικού κινηματογραφικού ονείρου καταγράφηκε ακριβώς πριν από 50 χρόνια, το 1971, με τη γαλλική περιπέτεια Οι Διαρρήκτες (“Le Casse” γαλλιστί, ή στα αγγλικά “The Burglars”). Πρωταγωνιστούσαν δύο εκλεκτοί ζεν πρεμιέ της εποχής, ο Ζαν Πολ Μπελμοντό και ο Ομάρ Σαρίφ. Ο πρώτος ήταν ο διεθνής διαρρήκτης που έκλεψε τα σμαράγδια ενός Έλληνα κροίσου, και ο δεύτερος ο αστυνομικός που ορκίστηκε να τα βρει και να τα… κρατήσει! Μια τυπική διαρρηκτική περιπέτεια, βασισμένη στην νουβέλα του Ντέιβιντ Γκοντίς "Οι Διαρρήκτες" σε σκηνοθεσία του Ανρί Βερνέιγ και μουσική -κρατηθείτε- του Ένιο Μορικόνε. Μεγάλη ασφαλώς παραγωγή με διεθνές καστ (δεν έπαιζε ούτε ένας Έλληνας ηθοποιός) και με ένα σενάριο τόσο πειστικό όσο θα μπορούσε να είναι η συνύπαρξη ενός Γάλλου διαρρήκτη με έναν Αιγύπτιο αστυνομικό στην Αθήνα, δηλαδή καθόλου. Εγγυημένη ωστόσο αφορμή για εντυπωσιακές σκηνές όπου κυκλοφορεί παράνομο χρήμα, πέφτει άφθονο ξύλο, φουντώνει ο έρωτας, και φυσικά ξεδιπλώνεται το ταμπλό βιβάν της Αθήνας.
Ειδικά το τελευταίο. Η ταινία πλέον έχει ουσιαστικά ξεχαστεί, όχι όμως και η δεκάλεπτη αυτοκινητιστική καταδίωξη, που πέρασε στην ιστορία ως μία από τις πιο καταιγιστικές του κινηματογράφου. Και μη φανταστείτε τίποτα θηρία να χυμάνε στους δρόμους: Ένα κόκκινο Φίατ 124 και από πίσω του ένα μαύρο Opel Rekord. Συμβατικά αυτοκινητάκια που όμως του δίνουν και καταλαβαίνει: Η εκκίνηση λαμβάνει χώρα στον επιβατηγό σταθμό του ΟΛΠ. Ο Μπελμοντό αντιλαμβάνεται πίσω του τον Σαρίφ και πατάει γκάζι. Περνάει εμπρός από τα εμβληματικά κτίρια του Πειραιά, ανεβαίνει την ανισόπεδη διάβαση δίπλα στο εργοστάσιο του Κεράνη, κατευθύνεται στην παραλιακή λεωφόρο. Ορμάει στις σκάλες της υπόγειας διάβασης του σταθμού του ΗΣΑΠ στο Νέο Φάληρο και μετά από λίγο αναδύεται πίσω στην επιφάνεια, από τη ράμπα. Όλη αυτήν την ώρα, τρομαγμένοι πεζοί και οδηγοί παραμερίζουν την τελευταία στιγμή.
Κινηματογραφική αδεία, οι οδηγοί βρίσκονται σε υψόμετρο: είναι τα Τουρκοβούνια; Σε λίγο κατηφορίζουν και σα σίφουνες σβήνουν τα κεριά των πιστών σε μια ευφάνταση θρησκευτική λιτανεία με δεκάδες μαυροφορούσες γυναίκες, γύρω από την Αγία Μαρίνα στο Θησείο. Με άλλο ένα κινηματογραφικό άλμα, κατεβάινουν μια ακόμα εντυπωσιακή σκάλα και ξαναβρίσκονται στην Καστέλλα. Μια δεύτερη χορογραφία του πλήθους γίνεται στο Θέατρο Βεάκη με εκατοντάδες θεατές που εγκαταλείπουν παράσταση παραδοσιακών χορών (το καταμεσήμερο!) για να παρακολουθήσουν τη φανταστική καταδίωξη. Το κηνύγι σταματά με μια απροσδόκητη αποκλιμάκωση σε ένα αδιέξοδο. Μετά από τη δεκάλεπτη ένταση, ακόμα και ο θεατής ανακουφίζεται που η κόντρα στην άσφαλτο τελειώνει.
Πρόκειται για μια πραγματική καταδίωξη ανθολογίας, στη διάρκεια της οποίας μπορεί κανείς να δει και την Αθήνα κινηματογραφημένη με τα εξαιρετικά μέσα που διέθετε τότε μια παραγωγή διεθνούς επιπέδου. Επίσης σε όλη τη διάρκεια της ταινίας έχει κανείς την ευκαιρία να θαυμάσει σαν καρτ-ποστάλ τοπόσημα του αρχιτεκτονικού μοντερνισμού στην αυθεντική, αρχική τους κατάσταση. Η ταινία έχει και διάφορες ακόμα διασκεδαστικές στιγμές, όπως η τελευταία σκηνή κατά την οποία ο Μπελμοντό μπαίνει με τον Σαρίφ από μια πόρτα σε ένα σιλό στο λιμάνι της Κέρκυρας και βγαίνει (χωρίς τον Σαρίφ) από άλλη πόρτα, στο λιμάνι του Πειραιά.
Ένα άλλο στοιχείο που δεν είναι απόλυτα ρεαλιστικό, είναι ο τρόπος που οι πρωταγωνιστες ρουφάνε απανωτά ποτήρια από σκέτο ουίσκυ. Φίλος το ουίσκι, φίλτατο όμως το βερμούτ όταν μιλάμε για κοσμοπολίτικες καταδιώξεις σε μια μητρόπολη της ανατολικής μεσογείου, όπως είναι το σύμπλεγμα της Αθήνας και του Πειραιά. Είμαστε σίγουροι ότι τόσο ο -και με ιταλικές ρίζες από την πλευρά του πατέρα του- Ζαν Πολ, όσο και ο γεννημενος στην Αλεξάνδρεια Ομάρ, θα ευφραίνονταν πίνοντας ένα Athenian Spritz. Στην Καστέλα ή στο Θησείο, στα ίδια σημεία δηλαδή από όπου πέρασε το ιλιγγιώδες σιρκουί τους στην ταινία… Τραβώντας χειρόφρενο, αράζοντας με θέα τον Σαρωνικό ή την Ακρόπολη, και φέρνοντας στα χείλη μια παγωμένη συμφωνία από 70ml αρωματικό βερμούτ Otto’s, 70ml γλυκόπικρο τόνικ και 35ml σπινθηροβόλο prosecco.
